Người đàn ông làm 'bà đỡ' cho voi

VnExpress.net – 26 phút trước

Người đàn ông làm 'bà đỡ' cho voi

Trong khi mọi người lo lắng chỉ 10 năm nữa loài voi ở Việt Nam sẽ tuyệt chủng thì ông lại nuôi và giúp loài vật này thụ thai, sinh đẻ…

"Bà đỡ" này là Điểu Cước (55 tuổi) ở ấp Sơn Lang, xã Phú Sơn (Bù Đăng, Bình Phước). Dòng họ nhà ông có nghề nuôi và thuần dưỡng voi gia truyền, trước ở Buôn Mê Thuột (Đăk Lăk), sau chuyển xuống buôn Đăng Long (Đăk Nông).

Điểu Cước kể, ngày xưa khi núi rừng còn dày, người dân Ê Đê ở Đăk Lăk nuôi voi như nuôi trâu. Ngày đó nhiều nhà có 5-10 con voi là chuyện bình thường. Voi và người là bạn, quấn quýt yêu mến nhau. Loài voi rất thông minh và chung thủy, biết ai là chủ nó. "Đi thồ hàng xa chủ lâu ngày, gặp lại là nó vươn vòi, hú lên những tiếng nghe rất thân thiện, mắt nó long lanh như có nước mắt", ông kể.

Gặp người chủ tốt bụng, voi phục vụ tận tình, gặp người chủ hà khắc, voi vẫn nhẫn nại. Kể cả voi hoang dã cũng rất hiền với người. Khi đang đi trong rừng, biết có hơi người là cả đàn tránh xa. Voi chỉ tấn công người khi nó linh cảm là sẽ bị người đó tấn công.

Tình yêu thương voi của Điểu Cước được di truyền từ ông nội và cha bởi từ nhỏ ông đã cùng cha và nội cưỡi voi, tắm voi, cho voi ăn hàng ngày. Những món mà voi thích nhà ông luôn luôn có. Ngoài việc cho ăn đủ vài tạ cỏ mỗi ngày, những con voi làm tốt công việc đều được thưởng chuối cây, chuối chín, mía, và một món mà voi rất thích đó là bã hèm rượu.

Nhiều năm nuôi voi, quan sát từng miếng ăn, từng động thái, cử chỉ, ông biết được con vật khi nào buồn vui, khi nào phật ý. Trong khi báo cáo của các chuyên gia về bảo tồn động vật hoang dã cho rằng, từ năm 1980 đến nay voi nhà không đẻ, thì tại vùng đất Bù Đăng, voi của gia đình, họ hàng ông Điểu Cước đã đẻ đến 4 con.

Ông còn nhớ rất rõ, năm 1980, con voi cái của nhà cậu ông là Điểu Mruch sinh ra một voi đực. Năm 1990, voi đó lại đẻ tiếp một voi con nữa, lần này là cái. Hiện, hai con voi đã trưởng thành, góp thêm cho sự đông đúc của đàn voi nhà họ hàng Điểu Cước.

Hai con voi này của Điểu Cước được bán cho một khu du lịch. Ảnh: ANTG.

Ngay khi voi của ông Điểu Mruch đẻ con voi thứ hai, Điểu Cước nghĩ đến chuyện cho voi nhà mình sinh đẻ. Ông lên huyện Đắk Min, mượn con voi đực của người cô, đưa vào rừng, chọn nơi có nhiều trảng cỏ xanh làm thức ăn đủ trong nhiều ngày, phía trên là tán cây rộng, kế bên có suối nước mát, thả voi ở đó.

Một tháng sau trở vào, thấy voi nhận ra chủ và tinh thần thoải mái, Điểu Cước biết ngay chúng đã là bạn tình của nhau. Chỉ tháng sau đó, ông thấy voi cái đã có sự thay đổi, 3 tháng đã thấy bụng to lên. Đúng 2 năm kể từ ngày lùa voi vào rừng, con voi cái nhà ông đã sinh một chú voi con. Rồi chỉ 10 năm sau đó, niềm vui lại đến với Điểu Cước, khi ông tiếp tục cho voi sinh đẻ thành công lần thứ hai.

Kể về con voi thứ hai, Điểu Cước cho biết, không giống sinh con thứ nhất, đã hai năm trôi qua, nhưng voi cái vẫn chưa sinh. Phải mất cả nửa năm sau, con voi mới đẻ một con voi đực. "Té ra, voi chửa con cái thì 2 năm, mà chửa con đực tới 30 tháng", Điểu Cước nói.

Voi đực mọc ngà rất nhanh, 5 năm sau ngà đã to như bắp chân Điểu Cước. Ông bắt đầu luyện nó đi, đứng, quỳ, vươn vòi vác đồ đặt lên lưng, nhất nhất làm theo ý chủ. Đến khi voi biết nghe lời và làm theo một cách thuần thục, thì cũng là lúc ông Huỳnh Uy Dũng, Chủ Công ty Du lịch Đại Nam (Bình Dương) tìm đến. Ban đầu, ông Điểu Cước cho thuê, nhưng sau nhiều lần được đề nghị, ông đồng ý bán cả hai mẹ con voi.

Voi Việt Nam được xếp vào nhóm 1B, động vật cần bảo vệ nghiêm ngặt. Mới năm 2010 người ta lo âu chỉ trong vòng 20 năm nữa Đăk Lăk sẽ sạch bóng đàn voi nhà, thì nay nguy cơ đó rút xuống còn 10 năm.

Một dự án đồ sộ với 61 tỷ đồng bảo tồn voi Đăk Lăk đã được duyệt nhưng 6 năm qua, không những không có con voi nào được sinh ra thêm, mà voi rừng, voi nhà Tây Nguyên tiếp tục suy giảm.

Điểu Cước giải thích rằng, khi mang thai, do cái bụng quá to, con voi không thể quỳ xuống cho người ta chất hàng được. Ở khu du lịch Buôn Đôn, thủ phủ voi Tây Nguyên, mỗi giờ cưỡi voi đi dạo chơi, khách du lịch trả 500.000 đồng. Nếu cho voi đẻ thì phải mất 3-5 năm voi không làm việc được. Người ta đã khai thác con voi đến kiệt sức.

Một thực tế nữa cũng khiến voi "không thể đẻ nổi" chính là môi trường, voi mất đi khả năng tự nhiên, và khi rừng mất chúng không còn không gian để kết bạn, để giao phối. Ngay cả vua voi Đàn Năng Long ở hồ Lắk (thuộc huyện Lắk, tỉnh Đăk Lăk) sở hữu 4 voi đực và 5 voi cái, nói rằng từ năm 1992 đến nay ông đã làm nhiều cách mà đàn voi nhà ông vẫn không đẻ thêm được con voi nào.

Điểu Cước lại cho rằng ngoài một vài "kỹ thuật" cũng không quá khó thì việc cho voi đẻ phụ thuộc vào ý muốn, tính toán của con người. "Người ta muốn lấy được tiền trước mắt thôi, chớ để cho voi đẻ và bán được thì lâu quá". Điểu Cước nói, trước đây chính ông cũng từng có suy nghĩ đó, và nay ông đã nghĩ lại, sẽ tính đến chuyện cho voi sinh đẻ nhiều hơn.

Ngoài 4 con voi đã bán cho Khu du lịch Suối Tiên, 2 con cho Khu du lịch Đầm Sen, hai mẹ con voi bán cho Đại Nam, hiện nhà ông còn 3 con voi cái. Ông đang tính mua lại con voi đực của người cô ở Đắk Min đưa về làm giống cho đàn voi nhà sinh sản. Điểu Cước dự định trong năm nay hoặc năm tới, sẽ cho voi giao phối và hy vọng sau 3 năm, đàn voi nhà ông sẽ có thêm ít nhất 2 con.

An ninh thế giới